قلعه گبری بنای باستانی به قدمت سلسه باشکوه

قلعه گبری، یکی از قدیمی‌ترین قلعه‌هایی است که از دوران تاریخی پرشکوه ما باقی مانده است. این بنا در جنوب شرقی ری واقع شده است. گفته می‌شود که این قلعه نزدیک به ۲ هزار سال قدمت دارد و مربوط به دوره ساسانیان می‌باشد. در این مقاله به معرفی این بنای مهم می‌پردازیم. با فانزی همراه باشید. قلعه گبری شهر ری مساحت این بنای تاریخی و باستانی حدودا ۳ هزار مترمربع می‌باشد. متاسفانه در طول زمان برج و باروهای این قلعه تخریب شده است.

اما دیوارهای بلند آن که از خشت ساخته شده است، قوی و محکم بر جای مانده‌اند. قلعه پر صلابت گبری در محله‌ علایین قرار دارد. منطقه‌ای که متاسفانه توجه خاصی به آن نمی‌شود. به جای اینکه به خاطر وجود چنین قلعه‌ای، این منطقه توسعه بیشتری پیدا کند، باعث بلاتکلیفی بیشتر آن شده است. یک زمین با مساحت ۱۰ هزار مترمربع در کنار قلعه قرار دارد. این زمین باعث وجود مشکلات عدیده‌ای شده است. مردم و اهالی این منطقه نمی‌توانند از این زمین استفاده کنند که شرح حال آن در این مقال نمی‌گنجد. به طور کلی مشکلات بسیاری در مورد این زمین وجود دارد که باعث شده است نتوان از آن استفاده مفیدی کرد.

تاریخچه قلعه همانطور که اشاره کردیم قلعه گبری نزدیک به ۲۰۰۰ سال قدمت دارد. این بنا در ابتدا برای حفظ مردم از حملات دشمنان ساخته شده است. این دیوارهای بلند ایجاد شده‌اند تا مردم بتوانند در زمان خطر از خود و ناموسشان دفاع کنند. این دیوارهای قطور خشتی چنان از دور خودنمایی می‌کنند که گویی قلعه‌ای سنگی را شاهد هستید. البته طبق گفته مورخان، ۴ قلعه مختلف در اطراف شهر وجود داشته است. از بین آن‌ها تنها ۲ قلعه باقی مانده است. یکی از آن‌ها قلعه ” بیه نام دژ رشکان” و دیگری “قلعه گبری” نام دارد. همچنین این بنا در مسیر عبور کاروانیان بوده است. افرادی که به شهرهای اصفهان، قم، شیراز و … سفر می‌کرده‌اند، در راه از کنار این قلعه عبور می‌کرده‌اند. این قلعه جذاب و اسرارآمیز در طول سال‌ها توانسته است پایداری کند و سالم بماند.

گرچه بسیاری از قسمت‌های آن نابود شده‌اند. در فانزی بخوانید: قبرستان ابن بابویه این بنا در گذشته مقر سربازان ساسانی نیز بوده است و اردوهای آن‌ها در میانه قلعه برگزار می‌شده است. جالب است بدانید که قلعه گبری در سال‌های قبل از انقلاب کارخانه باروت‌سازی بوده است. پس از آن‌که صاحب این کارخانه فوت می‌کند، بنا در اختیار حرم حضرت عبدالعظیم قرار می‌گیرد. همچنین فردی به نام مردآویج زیاری که بنیان‌گذار سلسله آل زیار بوده است، در قلعه دفن شده است. در حال حاضر این قلعه به عنوان انبار آستان حضرت عبدالعظیم قرار می‌گیرد.

همچنین مردم عادی قادر نیستند به درون آن راه پیدا کنند. اما همین که از بیرون این بنای عظیم و باشکوه را شاهد باشیم کافی است. داخل قلعه گبری شهرری قلعه گبری دارای ۴ برج بوده است که برای دیدبانی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند. ارتفاع این برج‌های دیدبانی ۱۷ متر بوده است. ۸۰۰ اتاق مختلف در این قلعه وجود داشته است. ولی اکنون از این همه جلال و جبروت خبری نیست. باروهای این قلعه دارای چندین اتاق بوده‌اند که اکنون خبری از آن‌ها نیست. اما باستان‌شناسان بر این باور هستند که چنین اتاق‌هایی وجود داشته است. قلعه گبری در ری فانزی هم‌اکنون داخل قلعه از اهمیت زیادی برخوردار نیست. اما از آنجا که دیوارها بسیار بلند هستند، به عنوان انبار مورد استفاده قرار گرفته است. ملات دیوارها در قسمت‌هایی از آن ریخته است.

این تخریب‌ها به خاطر اتفاقات طبیعی مانند باد و باران اتفاق افتاده است. همچنین این باد و باران‌ها حفره‌هایی را در دیوارها به وجود آورده است. متاسفانه افراد بی‌خانمانی که در این قلعه سکنی گزیده بودند، قسمت‌هایی از این حفره‌ها را آغشته به دوده کرده‌اند. ورودی قلعه گبری یک در کوتاه است که جنس آن از آهن می‌باشد. نگهبان قلعه اجازه ورود به آن را نمی‌دهد. البته اطراف قلعه با نورپردازی‌های زیبا مزین شده است. علاقه‌مندان می‌توانند به این مکان تاریخی سر بزنند و از این نورپردازی‌ها لذت ببرند. ساعت بازدید از قلعه برای بازدید از این قلعه می‌توان هر روز از ساعت ۸ الی ۱۳ به آن مراجعه کرد. بازدید از این بنا کاملا رایگان می‌باشد. سپاسگذاریم که در این مقاله با ما همراه بودید.

قلعه گبری کجاست ؟

شهر ری، بزرگراه شهید آوینی، خیابان شهید کریم شیرازی، شهرک علایین چطور به قلعه گبری برویم ؟ برای رفتن به قلعه می‌توان از ماشین شخصی، مترو و اتوبوس استفاده کرد. بهتر است از ماشین شخصی خود برای رفتن به این قلعه استفاده کنید. همچنین راه‌های دیگری برای رفتن به محله علائین وجود دارد. می‌توانید سوار اتوبوس‌هایی شوید که به این محله می‌روند و با کمی پیاده‌روی به قلعه برسید. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به این محله، ایستگاه مترو شهر ری است که ۳.۷ کیلومتر تامحله علائین فاصه دارد. پس بهتر است از ماشین شخصی یا اتوبوس استفاده کنید. البته اگر از تهران برای دیدن این قلعه می‌روید، باید چند کورس اتوبوس سوار شوید.